Een simplistische en oppervlakkige kijk doet ons wijzen naar de Duitsers als "the bad guys".
Die schuldvraag en onhandige afwikkeling van deze oorlog is ook de voedingsbodem geworden waarin een gruwel als Hilter zijn haat kon zaaien.
De Eerste Wereldoorlog was onvermijdelijk. Maar als de politici aan het eind van deze oorlog wat genuanceerder met de schuldvraag waren omgegaan, was deel II wellicht te voorkomen geweest.
Gek genoeg ben ik enorm gefascineerd door de Eerste Wereldoorlog.
Een oorlog die aan Nederland voorbij is gegaan en waar in mijn tijd op school nauwelijks aandacht aan werd besteed.
Is ook maar beter want dan zou naar voren moeten komen dat Nederland helemaal niet zo neutraal was als ze ons jaren hebben doen geloven.
Door Parijs-Roubaix is mijn belangstelling voor deze oorlog enorm gegroeid. Sterker deze oorlog heeft me bij de keel gegrepen en ik had zomaar een blog over "De Grote Oorlog" kunnen beginnen.
Bij die fascinatie zijn twee aspecten die me enorm aanspreken: Het leven in de loopgraven en het politieke spel rond deze oorlog. Bij dat laatste vooral de afhandeling van deze oorlog en wat dat daarna voor effect op Europa heeft gehad.
Voor de meeste renners betekende 1914 vooral een mobilisatie en heel wat renners zijn in de oorlog omgekomen.
Ik beperk me tot een aantal bekende die in de jaren voor de oorlog in Parijs-Roubaix aan de start hebben gestaan:
Octave Lapize driemaal winnaar van Parijs Roubaix en in z'n vliegtuig uit de lucht geschoten.
François Faber winnaar in 1913 en omgekomen op het slagveld.
Lucien Petit-Breton werd meermaals getroffen door vijandelijk vuur en uiteindelijk werd hem dat ook noodlottig.
Emile Engel won een paar maanden voor het uitbreken van de oorlog een etappe in de Tour. Niet lang daarna sneuvelde hij in een van de slagen om de Marne.
Het gaat hier niet om een compleet overzicht, maar ik geef een paar voorbeelden om een en ander te illustreren.
De kei en keiharde werkelijkheid is dat er misschien wel honderden wielrenners tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn gesneuveld.
In die jaren waren er ongelooflijk veel baanwielrenners en deze zijn echt met tientallen op het slagveld gesneuveld.
Niet alleen in het peloton liet deze oorlog z'n sporen op een gruwelijke wijze achter.
Ook de infrastructuur kreeg het zwaar te verduren.
Precies over het parcours van Parijs-Roubaix liep een van de opmarsroutes uit het Schlieffenplan.
Frankrijk en Duitsland waren al jaren elkaars vijand en deze oorlog was onvermijdelijk.
Het Duitse Schlieffenplan voorzag erin om zelf aan zet te zijn en blijven en in een paar dagen een eind te maken aan een nieuwe gewapend conflict.
Het plan was echter z'n tijd ver vooruit en het materiaal wat nodig was om zo'n plan succesvol uit te voeren was in die jaren nog niet voor handen.
Overigens is het plan in de Tweede Wereldoorlog opnieuw uit de kast gehaald en met de moderne gemotoriseerde legers bleek het toen een erg succesvol plan.
Het resultaat van het plan in de Eerste Wereldoorlog was echter dat na een paar dagen de legers tegenover elkaar stonden en zich diep ingroeven.
Het werd een loopgraven oorlog waarbij het front maar nauwelijks in beweging kwam.
Met als resultaat dat alles wat in de frontzone lag volledig kapot geschoten werd.
Het Belgische Ieper (hemelsbreed 30 km van Roubaix) was echt volledig verwoest en er is zelfs sprake geweest de stad maar niet meer op te bouwen.
De Kemmelberg bekend van Gent-Wevelgem stond aan het eind van de oorlog niet één boom meer overeind.
Kapot geschoten of omgehakt om loopgraven te verstevigen of gewoon als brandstof.
De hele zone langs de Noord Franse grens was er een van gruwel en verderf.
Toen de oorlog voorbij was duurde het jaren voor dit gebied weer een beetje was opgeknapt. Toch werd direct in het eerste jaar na de oorlog er al weer een Parijs-Roubaix gereden.
Toen de renners in 1919 na de oorlog door het gebied trokken reden ze van sombere aanblik naar sombere aanblik.
Het is dit jaar waar de koers de bijnaam "De Hel van Het Noorden" aan te danken heeft.
Keihard werd zichtbaar wat het een hel die vier jaren geweest moeten zijn.
Overigens is dit gebied niet alleen in de Eerste Wereldoorlog zwaar geraakt. Al in de middeleeuwen werd hier flink geknokt en pas sinds de Tweede Wereldoorlog is het in de Noord Franse rustig geworden.
Maar al die oorlogsjaren veeg je niet zomaar weg.
Dat zit in monumenten die in alle dorpen staan. Granaten en menselijke resten die nog opgegraven worden. Bunkers in weilanden (kijk maar bij Carrefour de L'Arbre) en straatnamen met verzetshelden.
Het kan niet anders dat de oorlogen een bepaalde stempel op deze streek gedrukt hebben.
Een sfeer die ieder jaar op de tweede zondag van april het decor vormt.
Foto: In de frontzone kom je op herdenkingsplaatsen regelmatig een wielrenner tegen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten